رۆژنامهوانى 
ئەگەر بە مێژووی كاری رۆژنامەوانیدا بچینەوە، دەبینیین مێژووی سەرهەڵدانی ئەم ژانرە (گفتوگۆ) دەگەڕێتەوە بۆ ((سەدەی هەژدەو لەرۆژنامەو گۆڤارەكانی بەریتانیا سەریهەڵدا، ئەو ژانرە لەو كاتەدا زیاتر لەدادگاكان و پۆلیسخانەكان سوودی لێوەردەگیرا، حاكم و پۆلیس پرسیارییان لەتۆمەتبار دەكردو وەڵامی حاكم و تۆمەتبار بۆ خوێنەران، وەك خۆی بڵاو دەكرایەوە)).
بۆ یەكەمجاریش “رۆژنامەوانی ئینگلیزی )دیفۆ- (defoe لە هەشتاكانی سەدەی هەژدەهەم، لەگەڵ )جاك شیپەرد j.Shepherd (ی رێگر،كە لە بەردەم پەتی سێدارەدا بوو، كەوتە قسەو چەند پرسیارێكی لەبارەی هەست و خواستییەوە كرد”.
هەرچەندە دكتۆر عەبدول لەتیف حەمزە، لەمامۆستا )ولزلی( گواستوەتەوە، مێژووی گفتوگۆ زۆر لەوە كۆنترە، كە باس دەكرێت و لە بنەڕەتدا مێژووەكەی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ئەفلاتون و سوقرات و دەمەتەقی و نوسراوە وتوێژییەكانی ئەو فەیلەسوفانە جۆرێكە لە هونەری گفتوگۆ.
لەرۆژنامەكانی ئەمەریكادا،) بۆیەكەمجار ساڵی 1836سەریهەڵدا… ئەو كاتەی رۆژنامەنووسی ئەمەریكی (پنیت) لەگەڵ خاوەنی ئەو مالە سازیدا، كە ئافرەتێكی “سۆزانی” لە ماڵەكەی خۆیدا كوشتبووە، گفتوگۆكە لەسەر شێوازی پرسیارو وەڵام و لەسەر بنەمای شاهێدیدانی یاسایی ئەنجامدراوە).